Rodzaje nadwrażliwości


Nadwrażliwość (alergiczna i niealergiczna) – mimo różnych stanowisk, przedmiotem zainteresowania alergologów, szczególnie praktyków, stały się obecnie wszystkie choroby z nadwrażliwości. Charakteryzuje je występowanie obiektywnych, powtarzalnych objawów wywoływanych przez ekspozycję na określony bodziec o sile (dawce) dobrze tolerowanej przez zdrowe osoby. Nadwrażliwość może mieć zarówno charakter (przyczynę) niealergiczny i alergiczny, a objawy, tak jak objawy alergii, mogą dotyczyć całego organizmu, poszczególnych narządów lub ich części i zwykle w obu sytuacjach są identyczne lub bardzo podobne. (J.K.)

Nadwrażliwość jest nieprawidłową reakcją uczulonego wcześniej organizmu na powtórne zetknięcie z antygenem. W jej wyniku może dochodzić do bardzo silnej odpowiedzi, zarówno typu komórkowego, jak i humoralnego, a w krańcowych wypadkach nawet do niszczenia własnych komórek.

Wyróżnia się 4 typy reakcji nadwrażliwości według Coombsa:

Typ I – anafilaktyczny – wiązania antygenów z przeciwciałami klasy IgE i następująca degranulacja komórek tucznych – potocznie zwany alergią (reakcja natychmiastowa – IgE zależna – nadwrażliwość alergiczna). Do tego typu zalicza się:

  • wstrząs anafilaktyczny
  • atopowe zapalenie skóry
  • pokrzywkę
  • astmę alergiczną
  • atopowe zapalenie spojówek
  • alergiczny nieżyt nosa
  • egzema
  • alergia pokarmowa

Typ II – przeciwciał cytotoksycznych – cytotoksyczny zależny od przeciwciał (nie IgE zależny – nadwrażliwość niealergiczna):

  • reakcja poprzetoczeniowa
  • anemia hemolityczna z dodatnim odczynem Coombsa
  • lekopochodne cytopenie
  • choroba hemolityczna noworodków
  • miastenia
  • zespół Goodpasture’a
  • pęcherzyca zwykła
  • zapalenie tarczycy Hashimoto
  • Choroba Gravesa-Basedowa
  • płuco farmera

Typ III – reakcja z udziałem kompleksów immunologicznych antygen-przeciwciało (nie IgE zależny – nadwrażliwość niealergiczna):

  • choroba posurowicza
  • reakcja Arthusa
  • reumatoidalne zapalenie stawów
  • toczeń rumieniowaty układowy
  • paciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek
  • guzkowe zapalenie tętnic
  • zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych
  • przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek w przebiegu tocznia rumieniowatego

Typ IV – opóźniona reakcja nadwrażliwości typu komórkowego – przewaga reakcji komórkowej z udziałem limfocytów T (nie IgE zależny – reakcja opóźniona – nadwrażliwość niealergiczna):

  • nadwrażliwość kontaktowa
  • wyprysk kontaktowy alergiczny
  • wyprysk kontaktowy niealergiczny
  • nadwrażliwość ziarniniakowa – w nacieku komórkowym występują bardzo charakterystyczne komórki nabłonkowate (z aktywowanych makrofagów w warunkach przewlekłej stymulacji cytokinami) i komórki olbrzymie (komórki nabłonkowate połączone w wielojądrzaste komórki tzw. komórki Langerhansa)
  • odczyn tuberkulinowy
  • ostre odrzucanie przeszczepu allogeniczengo
  • trąd (postać tuberkuloidowa)
  • reakcja odrzucania gospodarza
  • gruźlica
  • sarkoidoza
  • choroba Leśniowskiego-Crohna

Cecha wspólna: długotrwale utrzymujący się patogen, czyli długotrwały bodziec antygenowy.

źródło: pl.wikipedia.org – Wolna Encyklopedia